ဘေလာ့ဂ္လာလည္သူ၊ စာဖတ္သူအားလံုး မဂၤလာပါ။ ဒီေအာက္ကစာေလးကေတာ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ထုတ္တဲ့ ခ်ဳိးလင္းျပာ အမ်ဳိးသမီးစာေစာင္မွာ ေရးသားခဲ့တဲ့ ၀တၱဳတိုေလးကို ျပန္လည္ တင္ျပလိုက္တာပါ။ ပထမဦးဆံုးေရးတဲ့ စာစုေလးမို႔ လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိရင္လည္း ျဖည့္စြက္ဖတ္ရႈေပးၾကပါေနာ္။ ေ၀ဖန္အၾကံျပဳခ်က္မ်ားလည္း ေပးႏိုင္ပါတယ္။
--------------
သီသီ
မဲေဆာက္ေစ်းထဲမွာ အသက္မျပည့္တဲ့ကေလးေတြ ေစ်းေရာင္းေနတာ အမ်ားအျပားပဲ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သူတို႔ဟာ ၁၀ ႏွစ္ေအာက္၊ ၁၀ ႏွစ္၀န္းက်င္နဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ကေတာ့ သူတို႔မိဘနဲ႔အတူ ကူေရာင္းတာ၊ တခ်ဳိ႔ကေတာ့ အငွားအလုပ္သမား။ သူတို႔ေတြဟာ ပန္းေရာင္း ဟင္းရြက္ေရာင္းတာမွွအစ ေစ်းဆိုင္အကူအဆံုးပါပဲ။ တခ်ဳိ႔က်ေတာ့လည္း ေစ်းလာ၀ယ္တဲ့လူေတြဆီမွာ လက္ကေလးေတြျဖန္႔ျပီး ပိုက္ဆံေတာင္းေနတဲ့ ကေလးမ်ဳိးေတြလည္း ရွိတယ္။ အစံုစံုပါပဲ။
ဒီလိုကေလးေတြ ေစ်းေရာင္းေနတာကို ျမင္ရေတြ႔ရတိုင္း က်မရင္ထဲမွာ မခ်မ္းေျမ့ေပမယ့္ က်မတို႔က တဦးတေယာက္တည္း ဒီအေျခအေနေတြ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီကေလးေတြထဲက တခ်ဳိ႔ဟာ သူတို႔မိသားစု စား၀တ္ေနေရးအတြက္ တစိတ္တပိုင္း သို႔မဟုတ္ အဓိက အေရးပါေနတဲ့သူေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒီအထဲမွာ က်မနဲ႔သိကၽြမ္းခဲ့တဲ့ ကေလးမေလးတဦးရွိတယ္။ သူကေတာ့ ၁၄ ႏွစ္၀န္းက်င္ေလာက္ရွိတဲ့ သီသီ။ ၾကက္ေၾကာ္ေရာင္းတဲ့ဆိုင္က အလုပ္သမေလး။ ေစ်းေရာင္းလည္းေကာင္း အေျပာအဆိုလည္း သိမ္ေမြ႔တဲ့ သူနဲ႔က်မ မ်က္မွန္းတန္းမိခဲ့တယ္။ က်မမွာလည္း သီသီ့အရြယ္ ညီမေလးတေယာက္ရွိတယ္။ က်မညီမေလးကေတာ့ ေက်ာင္းေနခြင့္ရတယ္။ သီသီက က်မညီမေလးနဲ႔ အသက္သိပ္မကြာေတာ့ "ငါ့ညီမေလးသာဆိုရင္" ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ က်မရင္ထဲမွာ မခ်ိတင္ကဲ ခံစားမိပါတယ္။
သူနဲ႔စကားေျပာၾကည့္ခဲ့ေတာ့ သူက "သမီးက ေမာင္ႏွမထဲမွာ ေလးေယာက္ေျမာက္ပါ။ အေဖက သစ္ခုတ္တဲ့လုပ္ငန္းမွာ အလုပ္လုပ္တယ္။ တခါသြားရင္ တလ၊ တလခဲြေလာက္ၾကာတယ္။ အေမကေတာ့ ေမာင္ေလး ညီမေလးေတြနဲ႔ အိမ္မွာပဲ။ သီသီ့အကိုကေတာ့ ေကာ့ကရိတ္မွာ အလုပ္လုပ္သြားရင္း ဆံုးသြားခဲ့တာ ေလးႏွစ္ေလာက္ရွိျပီ။ အမအၾကီးကေတာ့ အိမ္ေထာင္နဲ႔။ သူ႔ကေလးနဲ႔။ အမအလတ္က မဲေဆာက္က စက္ရံုတခုမွာ အလုပ္လုပ္တယ္။"
သီသီဟာ ဒီၾကက္ေၾကာ္ဆိုင္ေလးမွာ အလုပ္မရခင္က တံတားမွာ ကုန္ထမ္းတဲ့အလုပ္ကိုလည္း သုံးႏွစ္ေလာက္ လုပ္ခ့ဲဘူးတယ္။ ေက်ာင္းဘယ္ႏွတန္းအထိ ေနဖူးလဲေမးေတာ့ "ပထမတန္းသာ တက္ဖူးတယ္။ အကိုဆံုးျပီးကတည္းက သီသီ့ အေဖရယ္ အေမရယ္ ေမာင္ႏွမေတြရယ္ ျမ၀တီကို တက္လာခဲ့တာ။" အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက သူကေလး ေက်ာင္းမေနခဲ့ရတာ။ သူတို႔မိသားစု ျမ၀တီျမိဳ႔ရ့ဲ ကြက္သစ္တခုမွာ ေျမေလးငွား ၾကမ္းခင္း ဖက္မိုးအိမ္ေလးေဆာက္ျပီး ေနခဲ့တာ။ သီသီရဲ့ မိသားစုက အေဖျပန္မလာခင္နဲ႔ လမကုန္ခင္ၾကားမွာ သီသီရဲ့ ၀င္ေငြေလးနဲ႔ စားေသာက္ရတယ္။
အခု ဒီမွာ သီသီက ေနစရိတ္ စားစရိတ္အျပီးကို တလကို ဘတ္တေထာင္ရတယ္။ သီသီမဲေဆာက္မွာ အလုပ္၀င္ကတည္းကဆိုရင္ သံုးလေလာက္ရွိျပီ။ သီသီအမိုးကေတာ့ ရိုးတယ္။ ဘာမွမလုပ္တတ္ဘူး။ ကေလးကလည္း မ်ားတယ္။ စုစုေပါင္းရွစ္ေယာက္ေမြးတာ။ အငယ္ေလး ၄ ေယာက္မွာ တေယာက္က ၆ ႏွစ္။ အျမြာကေလးေလးေတြက ၄ ႏွစ္စီ နဲ႔ အငယ္ဆံုးက ေျခာက္လပဲ ရွိေသးတယ္။ သီသီဟာ အဲဒီေမာင္ငယ္ေလးေတြအတြက္ အလုပ္လုပ္ျပီး မိသားစု စား၀တ္ေနေရးကို တဖက္တလမ္းက ကူေပးေနတာ။
သီသီက "သူေဌးက ေကာင္းတယ္လို႔လည္း မဟုတ္ဘူး။ အရမ္းၾကီးဆိုးတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္ခလစာ ပံုမွန္ရေတာ့ သေဘာေကာင္းတယ္လို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္အမရယ္ ဆိုင္ရွင္ရဲ့ ေယာက်္ားႀကီးက သေဘာဆိုးတယ္။ အၿမဲမူးေနတာ။ သူေဌးမလစ္ရင္ ဟုိပုတ္ဒီပုတ္လုပ္တတ္တယ္။ သီသီ ညအိပ္ရင္ေတာင္ မရဲဘူး။ သီသီကေတာ့ အမိုးတို႔နဲ႔အတူ ျပန္ေနျပီး မနက္လာ ညေနျပန္လို႔ရရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ အၿမဲစဥ္းစားတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အဲလိုလုပ္ရင္ သီသီရတဲ့ေငြက လမ္းစရိတ္နဲ႔တင္ ကုန္မွာေပါ့။ " လို႔ က်မကို ျပန္ေျပာျပတယ္။
တေန႔ သူ႔တို႔ဆီမွာ ၾကက္ေၾကာ္၀ယ္ေနတုန္း သီသီနဲ႔ စကားေျပာေနတဲ့ အသက္သံုးဆယ္၀န္းက်င္ အသားညိဳညိဳ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္ကို ေတြ႔ေတာ့ သီသီက "ဒါ က်မတို႔ အိမ္နားက အေဒၚပါ။ ေဒၚျပံဳးတဲ့။ ဒီအေဒၚက မဲေဆာက္ကို မၾကာမၾကာ လာတယ္။ သမီးတို႔မိသားစုကိုလည္း အမ်ားႀကီး အကူအညီေပးတယ္" လို႔ ေျပာျပတယ္။
ေနာက္ တလေလာက္ၾကာေတာ့ က်မလည္း ျမင္ေနက် ဒီၾကက္ေၾကာ္ဆိုင္ေလးမွာ သီသီ့ကို မေတြ႔ရဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ။ ေနမ်ား မေကာင္းလို႔လား၊ အိမ္ေတြဘာေတြ ျပန္လို႔လား ဒါမွမဟုတ္ အလုပ္ေျပာင္းသြားတာလားလို႕ က်မ ထင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ရက္ေတြ ေစ်းသြားေတာ့လည္း သီသီေလးကို မေတြ႔ဘူး။ က်မလည္း သူအဲဒီဆိုင္မွာ မလုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ပဲ ထင္္လိုက္တယ္။
တေန႔ေတာ့ က်မေန႔လည္ခင္းခ်ိန္မွာ ၀ယ္စရာရွိတာနဲ႕႔ ေစ်းကို ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ေနကလည္း ပူလိုက္တာလြန္ေရာ။ က်မလည္း မထင္မွတ္ပဲ ေဒၚျပံဳးဆိုတဲ့ အမနဲ႔ဆံုမိတယ္။ မျပံဳးက သူနဲ႔အတူ ပါလာတဲ့ ေလးဆယ္၀န္းက်င္ အမ်ဳိးသမီးတဦးကို သီသီရဲ့ အမိုးလို႔ မိတ္ဆက္ေပးတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးစလံုးရဲ့ မ်က္ႏွာေတြက ေမာဟိုက္ႏြမ္းလ်ေနတာ သတိထားမိတယ္။
က်မက "သီသီေရာ ဆိုင္မွာအလုပ္မလုပ္ေတာ့ဘူးလား"လို႔ ေမးေတာ့ မျပံဳးက "ညီမ မသိေသးဘူးလား။ သီသီ လြတ္လပ္ေရးေန႔ကပဲ ဆံုးသြားျပီ" တဲ့။ မျပံဳးစကားကို ၾကားလိုက္ခ်င္းမွာ က်မရင္ထဲ စို႔သြားခဲ့တယ္။ အံ့လည္း အံ့ၾသသြားခဲ့တယ္။ သူဘာဆက္ေျပာလဲဆိုတာ မၾကားေတာ့ဘူး။ သူကလည္း ဆက္ရွင္းျပတယ္။ ဒါနဲ႔ ေနာက္တေခါက္ ျပန္ေမးယူရတယ္။
မျပံဳးက "ေစ်းေရာင္းအျပီး ဆိုင္ရွင္မိန္းမနဲ႔အတူ ဆိုင္ကယ္နဲ႔ျပန္ခ်ိန္မွာ ဆိုင္ကယ္တိုက္မိလို႔ ပြဲခ်င္းျပီး ေသသြားတာ။ သူတို႔ဆိုင္ကယ္ကို တျခားဆိုင္ကယ္က ၀င္တိုက္တာ။ တိုက္တဲ့ကေလးေတြက ငယ္တယ္။ ထိုင္းက အရာရွိတဦးဦးရဲ့ သားလို႔ေျပာတယ္။ အလုပ္ရွင္ကေတာ့ နံရိုးပဲ က်ဳိးသြားတယ္။ သီသီက ေဆးရံုေရာက္ျပီးကတည္းက အသက္မရွိေတာ့တာ။ အခုက တရားရံုးမွာ သူ႔ရဲ့အမႈကို ေလ်ာ္ေၾကးရေအာင္လို႔ လိုက္ေနတာ။ တိုက္တဲ့လူေတြကေတာ့ ေလ်ာ္ေၾကးေပးဖို႔ အလားအလာရွိတယ့္။ ဒါေပမယ့္ ဆိုင္ရွင္ရဲ့အမ်ဳိးေတြက လိုက္ကန္႔ကြက္ေနလို႔ နည္းနည္းခက္ေနတယ္။ အမိုးကလည္း ရံုးကနားကိစၥေတြ သိပ္နားမလည္ဘူး။ အဲဒါ အမ လိုက္ကူညီေပးတာ။ သီသီဆိုတာ ကိုယ့္ညီမေလးလိုပဲ။ ခုလည္း ရံုးခ်ိန္းရွိလို႔ သြားလိုက္ဦးမယ္" ဆိုျပီး ခပ္ျမန္ျမန္ပဲ ထြက္သြားတယ္။
က်မလည္း မျပံဳးနဲ႔ အမိုးရဲ့ ေက်ာျပင္ကို ၾကည့္ရင္း ေတြက်န္ရစ္ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူတို႔ႏွစ္ဦးရဲ့မ်က္ႏွာေပၚမွာ ေသာကရိပ္ေတြနဲ႔ ႏြမ္းႏြယ္ေနတာေပါ့။
က်မရင္ထဲ ေဖာ္မျပတတ္ေလာက္ေအာင္ စို႔နင့္ခံစားမိခဲ့တယ္။ ေဆြမ်ဳိးမေတာ္စပ္ေပမယ့္ ကိုယ့္ညီမေလးနဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ရင္း ကရုဏာသက္ေနမိတဲ့ က်မအဖို႔ သီသီနဲ႔ သိကၽြမ္းခဲ့ရတာ အိပ္မက္လိုပါပဲ။ သူမရွိေတာ့ရင္ သူ႔မိသားစုကို တဖက္တလမ္းက ေထာက္ပံ့ေပးမယ့္သူတေယာက္ မရွိေတာ့ဘူး။ က်န္တဲ့ ကေလးေတြအတြက္ေတာ့ အားကိုးရတဲ့ အမတေယာက္ ဆံုးရံႈးရျပီေပါ့။
အိမ္ျပန္ေရာက္တဲ့အထိ သီသီအေၾကာင္းကို စိတ္ထဲက ႏႈတ္လို႔မရျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ မဲေဆာက္မွာေနတာ ဆယ္စုႏွစ္ တ၀က္က်ဳိးလာေတာ့ ထိုင္းမွာေရာက္တဲ့ ျမန္မာေရ႔ႊေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ဘ၀ဆံုးတာ၊ အၾကမ္းဖက္ခံရတာ၊ အႏိုင္က်င့္ခံရတာေတြကို မၾကားခ်င္အဆံုး ၾကားေနရတယ္။ ဒီကေလးမေလးလိုပဲ မိသားစုကို ကူညီေပးေနရျပီး ပံုစံမ်ဳိးစံုနဲ႔ ဘ၀ဆံုးခဲ့ရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးငယ္ေလးေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္။ တခ်ဳိ႔ဆို သူတို႔မိသားစုကို ကူညီေပးခ်င္လြန္းျပီး အလုပ္ရွာရင္းနဲ႔ ျပည့္တန္္ဆာအျဖစ္ ေရာင္းစားခံရတာ။ မိဘနဲ႔ အဆက္အသြယ္မရဘဲ ေလွာင္ပိတ္ထားခံရျပီး အလုပ္ေစခိုင္းခံရတာ။ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္တဲ့အတြက္ အလုပ္ခြင္ေတြမွာ လံုျခံဳမႈမရွိတာ။ မိသားစုအတြက္ ရုန္းကန္ေနရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးငယ္ေလးေတြ အဓမက်င့္ သတ္ျဖတ္ခံရေတြ ထိုင္းမွာအၿမဲျဖစ္ေနတယ္။ က်မတို႔ ျမန္မာျပည္သားေတြက ထိုင္းနိုင္ငံမွာ တရားမ၀င္ ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္အလုပ္လုပ္ကိုင္သူေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီလိုမတရားမႈေတြ ႀကံဳလာတဲ့အခါ တရားမွ်တဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ဒီလိုအျဖစ္ဆိုးေတြ ႀကံဳရတာက ျမန္မာျပည္မွာ အလုပ္အကိုင္ရွားပါး၊ လူသားတေယာက္ရသင့္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ဆံုးရႈံးေနတာနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ အကာအကြယ္ေပးမႈေတြ မရွိလို႔ပါ။ လြတ္လပ္ျပီး မလြတ္လပ္ေသးတဲ့ က်မတုိ့ျမန္မာျပည္ရဲ ့ ၆၁ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ လြတ္လပ္ေရးေန႔မွာပဲ က်မသိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ အမ်ဳိးသမီးငယ္ေလးတေယာက္ တိုင္းတပါးမွာ ေၾကြခ်ိန္မတန္ပဲ ေၾကြခဲ့ရတာ က်မအတြက္ေတာ့ ေမ့မရႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေကဇီလင္း
ဇန္န၀ါရီ ၂၉၊ ၂၀၀၉
………..
