Wednesday, December 2, 2009

မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

အိမ္မွာေနရင္းကို ဒီေရာဂါ ကူးစက္ေနတာ

Tuesday, 01 December 2009 19:04 ဧရာဝတီ


ယေန႔သည္ ကမၻာ့ HIV/AIDS ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အတြင္း အဆုိပါေဝဒနာ ခံစားေနရသူမ်ား၏ ဒုကၡ၊ မျဖဴျဖဴသင္း ကိုယ္တုိင္ ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ေအးခ်မ္းေျမ့က ေမးျမန္းထားပါသည္။


မျဖဴျဖဴသင္းသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ ဝန္းက်င္မွစတင္၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးႏွင့္ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးေဆာင္ လုပ္ကုိင္ေနသူတဦး ျဖစ္သည္။


ေမး ဒီႏွစ္ ကမၻာ့ HIV/AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ HIV ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္း က်ဆင္းတယ္ဆိုၿပီး ေၾကညာထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မျဖဴျဖဴသင္း ဘယ္လို ထင္ပါသလဲ။


ေျဖ ျဖစ္ႏႈန္းက်တယ္ဆိုၿပီး ေၾကညာေပမယ့္ ဒီမွာက တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးမွာ ေသဆံုးတဲ့ သူေတြေကာ၊ ဒီေရာဂါကို သိပ္ၿပီးမသိေသးတဲ့သူေတြေကာ၊ ေရာဂါကိုသိၿပီး ေဆးဝါးကုသ ခံခ်င္တဲ့ သူေတြေကာ ရပ္တံ့သြားတယ္ လို႔မရွိဘူး။ က်မတို႔ လုပ္တဲ့ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေလာက္ကထက္စာရင္ ပိုပိုၿပီးေတာင္ မ်ားလာတယ္လို႔ ထင္ရတယ္။ က်မ ဒီကိစၥကို ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ဆရာဝန္ တဦးနဲ႔ ေျပာျဖစ္တယ္။ သူက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ ေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းေတြ က်သြားတယ္ဆိုတာ၊ ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့သူေတြ ေသသြားလို႔ သာ က်သြားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။


ေနာက္တခါ ပညာေပးမႈ အပိုင္းကလည္း တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးက ၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔ ပညာေပးေနလို႔သာေလ၊ သီးသန္႔သြားေပးဖို႔ဆိုရင္ မလြယ္ ဘူး။ NGO ေတြအေနနဲ႔လည္း အဲဒီလို သြားမယ္ဆိုရင္ အဆင့္ဆင့္စာတင္ရတာနဲ႔ ခရီးမေရာက္ဘူး။ တရားဝင္လုပ္ေနတဲ့ NGO ေတြ၊ PSI လိုဟာမ်ိဳး ေတြလည္း အစိုးရက ခြင့္ျပဳမွ သြားလို႔ရတယ္။


အရင္က ARV ေဆးမရွိေတာ့ လူနာေတြကို ေဆြးေႏြးႏွစ္သိမ့္ရံုပဲ လုပ္ရင္း ေသဆံုးသြားၾကတာ မ်ားတယ္။ အခုေတာ့ ARV ေဆးရွိလာေတာ့ ေသဆံုးႏႈန္းကေတာ့ နည္းသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ အေျခအေနနဲ႔ လံုေလာက္မႈကေတာ့ မရွိေသးတာ အမွန္ပဲ။ အခုလက္ရွိကို ေရာဂါအေၾကာင္း မသိေသးတာေတြ၊ ေဆးကုသလို႔ ရတယ္ဆိုတာကို မသိေသးတာေတြ ျမန္မာျပည္ အႏွံ႔အျပား ရွိေနတုန္းပဲ။ က်မတို႔ေတာင္ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးက ကိုယ့္အဖြဲ႕ေတြ အကုန္လံုးကို ပညာေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ လုုပ္ထားလို႔ ဒီကုိ လူနာေတြ ေရာက္လာၾကတာပါ။


ေမး တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးကို ပညာေပးဖို႔ လိုတယ္ဆိုေတာ့၊ အခုလက္ရွိအစိုးရက ရုပ္ျမင္သံၾကားတုိ႔ လမ္းေထာင့္ေတြမွာ ေဘလ္ဘုတ္ေတြ၊ ပိုစတာေတြ ေထာင္တာတို႔နဲ႔ ပညာေပးတာကေကာ ထိေရာက္တယ္ ထင္လား။


ေျဖ ထိေရာက္လား မထိေရာက္လားဆိုတာထက္ အစပိုင္း ၂၀၀၂ တုန္းကဆိုရင္ သူတို႔ လမ္းဆံု၊ လမ္းခြမွာ ကုရာနတၳိ ေဆးမရွိ ဆိုတာမ်ိဳးတင္တာ ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီတုန္းကဆို လူနာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ဒီဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေတြ႕တာနဲ႔တင္ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး ေသသြားတာမ်ိဳးရွိတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ ေလာက္ကဆိုေတာ့ ဒီေရာဂါအေၾကာင္းလည္း သိပ္မသိေသးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီး ေၾကာက္လန္႔ေန တုန္းပဲေလ။ တခ်ိဳ႕ဆို ဒီဆုိင္းဘုတ္ေတြဖတ္ၿပီး အိမ္ထဲမွာပဲ အေသခံလိုက္တဲ့သူေတြေတာင္ ရွိတယ္။ က်မတို႔ လုပ္စ ကေပါ့။


အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဝိုင္းဝန္းကူညီတိုက္ဖ်က္ေရး ဘာညာဆိုၿပီး ဆုိင္းဘုတ္ေတြတင္တာရွိတယ္။ ျပည္သူလူထုက ဒီဆိုင္းဘုတ္ေတြ ဖတ္ရတာေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုေဆးဝါး ကုသမႈ ခံယူရမယ္၊ ဘယ္သြားကုရမလဲ၊ ဘယ္ေဆးရံု ဘယ္ေဆးခန္း သြားကုရမလဲ ဆိုတာကအစ အခုအခ်ိန္ထိ မသိေသးတဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒါကို က်မတို႔က ၾကားထဲကေန ၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္၊ လမ္းေၾကာင္း မွန္မွန္နဲ႔ ကုသႏုိင္ဖို႔ ကူညီရတယ္။


ေမး ARV ေဆးကုိ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ရွာေဖြေနရပါသလဲ။


ေျဖ က်မတို႔က အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ျဖစ္ေနေတာ့ ဘယ္သူကမွလည္း မကူညီဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ့ NGO ေတြက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မပတ္သက္ရဘူးဆိုေတာ့ ဘယ္ NGO ကမွ က်မတို႔ကို မကူညီရဲဘူး။


က်မတို႔က ၾကားကေနၿပီး NGO ေတြမွာ ေဆးေပးတာေတြ႕ရင္ ႀကိဳးစားေပးတယ္။ အဲဒီ NGO ေတြက ရပ္သြားတယ္၊ ေဆးဆက္ မေပးေတာ့ဘူး ဆိုရင္ ဒီေဆး ေသာက္မွကို ျဖစ္မယ့္သူေတြ အတြက္ က်မတို႔က သူတို႔အသက္ဆက္ဖို႔ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ ေဆးကို ရွာေဖြၿပီး တိုက္ထားရတယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္း ခက္ခက္ခဲခဲ ရန္ပံုေငြရွာရတယ္။ ေဆးေသာက္ ဖို႔တင္ မကဘူး သူတို႔ရဲ႕ ေနေရး ထုိင္ေရး၊ စားေရးေသာက္ေရး အတြက္ပါေပါ့။


အဲဒီေဆးကလည္း တလစာကို က်ပ္ ၂ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ သံုးေသာင္းကေန သိန္းနီးပါးတန္အထိ ရွိတယ္။ သူက တသက္လံုး ေသာက္ရမွာေလ။ လူတေယာက္က ေသာင္းေက်ာ္ သံုးေသာင္းနီးပါးတန္ ေဆးနဲ႔ တည့္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး။ အဲဒီလုိမဟုတ္ဘဲ အဲဒီေဆးနဲ႔ မတည့္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးေျပာင္းရတယ္။ အဲဒီေဆးက ၇ ေသာင္းနဲ႔ သိန္းၾကားမွာရွိတယ္။ အဲဒီလို လူက ၁၀၀ မွာ ၅ ေယာက္ ေလာက္ေတာ့ ရွိတယ္။


လူနာထဲမွာ ကိုယ့္ဘာသာ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံႏုိင္တဲ့သူက ၁၀၀ မွာ ၂ ေယာက္ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ဒီ HIV ေရာဂါဆိုတာက ပညာေပးမႈမရရွိတဲ့ သူေတြရယ္။ အသိပညာ ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ သူေတြသာျဖစ္တာကိုး။ အဲဒီလို လူမ်ိဳး ဆိုတာကလည္း စီးပြားေရးကအစ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခၽြတ္ၿခံဳက်ခဲ့တဲ့သူေတြ ျဖစ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ မွာက ဝယ္ေသာက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့သူက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ရွားပါတယ္။ ေဘးက တေယာက္ေယာက္က ေထာက္ပံ့မွ ေသာက္ႏုိင္တာေလ။ လူေတြက စားေသာက္ဖို႔ေတာင္ မနည္း ရုန္းကန္ ေနရတာ ဆိုေတာ့ ဒီေဆးဝယ္ေသာက္ဖို႔ ဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ေလးကို မလြယ္ကူတဲ့ကိစၥပဲ။


ေမး အခု မျဖဴျဖဴသင္း ေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့ လူနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို အေျခအေနရွိလဲ။ လူနာေတြ ထပ္ထပ္ တိုးလာလားဆိုတာ ေျပာျပပါဦး။


ေျဖ တိုးလာတာေပါ့ ..။ လူနာေတြ ထားစရာေတာင္ ေနရာမရွိေအာင္ဘဲ။ က်မတို႔က တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးမွာ ပညာ ေပးေနတာေတြ ဆက္လုပ္တယ္၊ ေနာက္ၿပီး မီဒီယာေတြ ကေန ေျပာတာေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို နားေထာင္မိတဲ့ သူေတြ၊ ကိုယ့္အဖြဲ႕အခ်င္းခ်င္း ေျပာျဖစ္တာေတြကေန တဆင့္ သိၾကၿပီး အခုေနာက္ပိုင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္လာၾကတယ္။
က်မတို႔ အိမ္ လံုး ရွိတယ္။ လူကအေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။


တကယ္က အိမ္တလံုးမွာ ၅ ေယာက္၊ ၁၀ ေယာက္ အမ်ားဆံုးေနရမွာ။ ဒါေပမယ့္ ေနရာမရွိေတာ့ အေယာက္ ၄၀ ေလာက္ကို အိမ္တလံုးတည္းမွာ ျဖစ္သလိုေပါ့၊ တခ်ိဳ႕ဆို ၿခံထဲ ေနရာလြတ္ရင္ တဲေလးေတြ ထိုးေပါ့ အဲဒီလိုပဲ ေနရတယ္။


ေမး ၿမိဳ႕ေပၚမွာဆိုရင္ HIV ေရာဂါကို လိင္ဆက္ဆံရာကတဆင့္တို႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါး အေၾကာထဲ ထိုးသြင္းလို႔ဆိုတာမ်ိဳး တို႔နဲ႔ ကူးစက္တာ အမ်ားဆံုးၾကားရတယ္။ နယ္ဘက္ေတြမွာ ကုေလ့ရွိတဲ့ အပ္ပုန္းထိုးၿပီး ေဆးကုေပးသူေတြေၾကာင့္ ကူးစက္ တာမ်ိဳးေကာ ၾကားရလား။ ႀကံဳရလား။


ေျဖ ႀကံဳရတာေပါ့။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ .. အစပိုင္းတုန္းကဆိုရင္ လာတဲ့လူနာ ၁၀ ေယာက္မွာ ၇ ေယာက္၊ ၈ ေယာက္ေလာက္က အပ္ပုန္းေၾကာင့္ ကူးစက္ခံရတာ ေတြ႕ရတယ္။ မူးယစ္ေဆးေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ရြာေတြမွာ အပ္ပုန္း ဆိုတာက ဆရာဝန္လည္းမဟုတ္ဘူး၊ ေဆးမႉးလည္းမဟုတ္ဘူး ဒီတုိင္း ကုေနၾကတာ။ တခ်ိဳ႕ရြာေတြမွာ ႀကံဳေနရတယ္။


က်မတို႔က လူနာေတြကို ပညာေပးရတာေပါ့။ ဒီအပ္က ဘယ္ေလာက္မွတန္ဖိုးမရွိဘူး၊ တခါသံုးအပ္ မသံုးဘဲ ေရာဂါ ကူးစက္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာရတယ္။


ရန္ကုန္ပတ္ဝန္းက်င္၊ ေတာင္တြင္းႀကီး၊ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေခ်ာက္ ပတ္ဝန္းက်င္က ၿမိဳ႕ေပၚမဟုတ္တဲ့ ရြာေတြ၊ ေနာက္ေတာ့ ခရမ္း၊ သံုးခြ ၿမိဳ႕နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးေဝးတဲ့ ေဒသေတြ အကုန္လံုး ပါပဲ။ အေစာပိုင္းကေပါ့။ မိသားစုလုိက္ေတြေတာင္ ဒီအပ္ေၾကာင့္ ကူးတာေတာင္ ေတြ႕ရတယ္။


၂၀၀၂ ကေနစၿပီး တခါသံုးအပ္ေတြသံုးဖို႔ တျခား NGO ေတြေကာ၊ က်မတို႔ပါ ပညာေပးၾကတယ္။ ဆရာဝန္ေတြေကာ၊ က်န္းမာေရးမႉးေတြေကာ၊ တခ်ိဳ႕ အပ္ပုန္းသမားေတြပါ တခါသံုးအပ္ေတြ သံုးလာတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို သံုးလာတယ္ ဆိုတာေတာင္ နယ္ေတြကလူေတြ တက္လာလို႔ ေမးၾကည့္ရင္ တခ်ိဳ႕နယ္ေတြမွာ ဆရာဝန္ေတြကိုယ္တုိင္ အပ္ကို ျပန္ျပဳတ္ၿပီး သံုးေနတုန္းပဲ။ ဒါေပမယ့္ ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အပ္ကကူးတာထက္ လိင္ဆက္ဆံရာက ကူးစက္ႏႈန္းက ပိုမ်ားလာတာ ေတြ႕ရတယ္။


ေမး အခုေနာက္ပိုင္းမွာ လိင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အလုပ္လုပ္ကိုင္ သူေတြက HIV ျဖစ္ႏႈန္း ပို အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာလား။


ေျဖ လိင္အလုပ္သမေတြတင္ မကေတာ့ဘူး သာမန္လက္လုပ္လက္စားေတြ၊ သူ႔ရဲ႕ မိသားစု၊ သူ႔ရဲ႕ ကေလးေတြပါ ျဖစ္လာ ႏိုင္တယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာက ဒီ လိင္အလုပ္လုပ္စားသူေတြက ေနရာေဒသ အတည္တက် မဟုတ္ေတာ့ဘဲ သြားလာ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနၾကတာေလ။ ဥပမာ ဘုရားပြဲရွိတဲ့ ေနရာမ်ိဳးေတြေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ိဳး အေျခအေနကေန ဒီရြာမွာရွိေနတဲ့ ကာလသားလူငယ္ေတြ၊ အသိပညာ မျပည့္ဝသူေတြကို ကူးစက္မယ္၊ အိမ္ေထာင္သည္လည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကို ကူးမယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရတယ္။


အခုဆိုရင္ တကယ့္ကိုရိုးသားတဲ့ ဧရာဝတီတုိင္းက လယ္ကြင္းထဲမွာ ေနေနတဲ့ သူေတြမွာပါျဖစ္ေနတယ္။ သူတို႔ေတြဆိုရင္ တကယ့္ကို ဘာအေပ်ာ္အပါးမွ မရွိဘူး။ တႏွစ္ပတ္လံုး လယ္ထဲဆင္းေနတဲ့ သူေတြမွာပါ ျဖစ္လာတာ။ သူတို႔ကေတာ့ အဓိက စီးပြားေရးေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရး အရမ္းက်လာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီ လိင္အလုပ္သမ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ လာရတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ေတြဆီ အထိ သြားစရာမလိုဘူး၊ သူတို႔က ကိုယ့္ဆီကို ေရာက္လာတာမ်ိဳးဆိုေတာ့ ဒီေရာဂါ ကူးစက္ဖို႔က ေတာ္ေတာ္ေလး လြယ္ကူတာ ေတြ႕ရတယ္။ အိမ္မွာေနရင္းကို ဒီေရာဂါ ကူးစက္ေနတာေပါ့။


အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့၁၀ ေယာက္ေလာက္လာရင္၊ ၉ ေယာက္ေလာက္က လိင္ကေန တဆင့္ ကူးတာ ျဖစ္ေနတယ္။ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေပါ့။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေသြးသြင္းရာကေန ကူးတယ္။ အပ္ေၾကာင့္ ကူးစက္တာလည္း ခုထိေတာ့ ရွိေနတုန္းပဲ။


ေမး ဒီႏွစ္ ကမၻာ့ AIDS ေန႔ရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္က လူနာေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူထုကို ပညာေပးထားတာ ေတြ႕ရတယ္။ အခုလက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီလို ေရာဂါျဖစ္သူေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံ တာမ်ိဳး ရွိေနတုန္းပဲလား။


ေျဖ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ က်မတို႔အေတြ႕အႀကံဳအရဆို မိသားစုေတြက လက္မခံခ်င္လို႔ က်မတို႔ဆီ ပို႔လိုက္တာ အမ်ားႀကီးပဲ။ တခ်ိဳ႕ဆို က်မတို႔ဆီမွာ လူနာေတြ စုေနၾကတယ္။ အဲဒီလို စုေနၿပီးရင္ မိသားစုဆီကို မျပန္ခ်င္ၾကေတာ့့ဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ မိသားစုေတြရဲ႕ အၾကည့္ေတြ၊ နားလည္မႈ မေပးႏုိင္ တာေတြကို ခံႏိုင္ရည္ မရွိၾကဘူး။ အခုအခ်ိန္ထိ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ မိသားစုက ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြ ရွိေန တုန္းပဲ။ အဲဒါေတြကိုလည္း ေကာင္းေကာင္း ပညာမေပးႏုိင္ေသးဘူး။


က်မတို႔ အိမ္ေတြငွားေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဒီေဝဒနာသည္ေတြ ထားဖို႔လို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလို႔ကို မရႏုိင္ ေသးဘူး။ အဲဒီလို ေျပာရင္ ငွားလို႔ကို မရတာ။ အဲဒီေလာက္ထိ ျဖစ္ေနေသးတာ။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသိက ေတာ္ေတာ္ေလး နည္းေနေသးတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ။


ေမး မျဖဴျဖဴသင္းအေနနဲ႔ အခုလို ကမၻာ့ AIDS တုိက္ဖ်က္ေရး ေန႔မွာ ထူးထူးျခားျခား ေျပာခ်င္တာမ်ားရွိပါသလား။


ေျဖ ဒီေန႔လို ကမၻာ့ HIV AIDS တုိက္ဖ်က္ေရးေန႔မွာ ေျပာခ်င္တာက၊ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေဝဒနာသည္ေတြက အကုန္လံုး ဘက္စံုခံစားရတာပါ။ ဒီစစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာလည္း ေနေနရတယ္။ စားဝတ္ေနေရးမွာလည္း ခ်ိဳ႕တဲ့ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက လ်စ္လွ်ဴရႈမထားဘဲ ဝိုင္းဝန္းၿပီး ကူညီေျဖရွင္းေပးပါ၊ က်မတို႔လို ျပည္တြင္းကလုပ္ေနတဲ့ သူေတြ အေနနဲ႔လည္း တတ္ႏိုင္ သေလာက္ ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္ကိုင္သြားမယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။


No comments: