ဒီေဆာင္းပါးေလးကို ဖတ္ရတာ ငယ္ရြယ္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းမႈေခတ္ကို မမွီလိုက္တဲ့သူေတြအတြက္ ဗဟုသုတတုိးေစမယ္လို့ ထင္ပါတယ္။ ေခတ္ျပိဳင္၀က္ဒ္ဆိုဒ္ကေန ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။
တပည့္ဟာ ဆရာထက္ေတာ္ရမယ္
ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၉-၉-၀၈)။ ။
ဒီစကားဟာ ဗမာျပည္ရဲ႕ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြကို အေျခခံပညာသူငယ္တန္းက အစ၊ တကၱသိုလ္ မဟာဝိဇၨာအထိ တသက္ပန္လံုး ဆုိရမေလာက္ ျပဳစုရွာေဖြျပ႒ာန္းေပးခဲ့တဲ့ ပညာေရးသမားလည္းျဖစ္၊ ပညာရွိႀကီးတဆူလည္းျဖစ္တဲ့ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ေျပာခဲ့တဲ့ စကားပါ။ တပည့္က ဆရာကို ေတာ္႐ံုေမးခြန္း တခုေလာက္ ျပန္ေမးတာေတာင္ မႀကိဳက္တတ္တဲ့ ဗမာျပည္မွာ ဒီလုိစကားမ်ိဳးကို ထုတ္ဟေျပာဆိုဖုိ႔ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး။ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ ေစတနာနဲ႔ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ ဦးေႏွာက္က စိမ့္ထြက္လာတဲ့ “မဟာပညာေရးဝါဒ” တရပ္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစကားဟာ ဒီမွာတင္ ဆံုးတာမဟုတ္ေသးဘူး။ “တပည့္တို႔ဟာ ဆရာ့ပခံုးေပၚတက္ၿပီး တဆင့္ထက္တဆင့္ျမင့္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။ ဆရာ့တုိ႔ပခံုးေပၚကို တက္ၾကပါတဲ့။” ဒါဟာ သူက တပည့္ေတြကို အခြင့္ႀကံဳတုိင္းေျပာေလ့ရွိတဲ့ စကားစု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေစတနာအတုိင္းလည္း တသက္လံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးခဲ့ၿပီး သူ႔တပည့္ ဗမာေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြကို ေတာ္သထက္ေတာ္ေအာင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွာေဖြကူညီအားထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ သူတပည့္ဆုိတာ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္တုိ႔ကအစ သခင္ႏု၊ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သိန္းေဖျမင့္၊ ဒဂံုတာရာ၊ ေဒၚအမာ၊ ေဒၚအုန္းအလယ္၊ ေအာင္သင္း၊ ထြန္းျမင့္ (မင္းေမာ္) တုိ႔အဆံုး အားလံုးတပည့္ မ်ိဳးဆက္သံုး၊ ေလးဆက္ကို ဆုိလုိပါတယ္။
ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ႏုိင္ငံေရးသမားမဟုတ္လုိ႔ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းေလာက္ လူသိမမ်ားေပမယ့္ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းႏွင့္တကြေသာ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ ပညာရွိေတြ၊ စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာေတြ စတဲ့ႏုိင္ငံေတာ္မ်က္ႏွာဖံုး လူႀကီးလူငယ္အားလံုးက ၾကည္ညိဳေလးစားခံရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို ၁၉၂၀ ခုႏွစ္မွာ တည္ေထာင္တယ္။ အသက္ (၂၄) ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့ ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ဖြင့္လွစ္စ အေရွ႕တုိင္းဘာသာမ်ားဌာနမွာ ပါေမာကၡျဖစ္ေနရာက အဂၤလန္ကိုပညာသင္သြားရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အသက္ (၃၂) ႏွစ္ပါ။ အဲဒီမွာ ဝိသုဒၶိိမဂ္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆုိလုိ႔ ပါဠိက်မ္းစာအသင္းက ေရႊဒဂၤါးတေထာင္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရပါတယ္။ အိႏၵိယနဲ႔ သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ) တုိ႔မွာ အဂၤလိပ္စာတတ္ ပါဠိပညာရွင္အေက်ာ္အေမာ္ေတြရွိေပမယ့္ ေရႊဒဂၤါးဆုေငြ တေထာင္ေပးမယ္လုိ႔ ေၾကာ္ျငာတာေတာင္ ထြက္မလာခဲ့ပါ။ ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ဖခင္က ခရစ္ယာန္ျဖစ္လုိ႔ သားလည္း ခရစ္ယာန္ျဖစ္ေပမယ့္ အေမဘက္ကအဘုိးက သာသနာပိုင္ဆရာေတာ္ ဦးဝိသုဒၶသီလာစာရ ျဖစ္လုိ႔ ဗုဒၶစာေပျဖစ္တဲ့ ပါဠိစာေပက်မ္းဂန္ေတြကို နားလည္ႏုိင္တဲ့ အေျခခံေကာင္း ရွိခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ပါဠိဘာသာနဲ႔ အိႏၵိယတကၠသိုလ္က မဟာ
ဝိဇၨာဘြဲ႔ရထားသူအျဖစ္နဲ႔ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ အေရွ႕တုိင္းဘာသာစကားဌာနမွာ ျမန္မာထဲက ပထမဆံုး ပါဠိပါေမာကၡ ခန္႔အပ္ခံရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လန္ဒန္ပါဠိက်မ္းစာအဖြဲ႔ရဲ႕ ရန္ကုန္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး လယ္တီ ဆရာ ေတာ္က အစ အရွင္ဇနကာဘိဝံသအဆံုး ပါဠိက်မ္းတတ္ဆရာေတာ္ အေက်ာ္အေမာ္မ်ားနဲ႔လည္း ပါဠိဘာသာစကားကိစၥနဲ႔ ဗုဒၶစာေပကိစၥေတြကို နည္းခံေလ့လာသူတဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ျမန္မာမႈ၊ ျမန္မာစာေပကို အလြန္ေလးစားျမတ္ႏုိးၿပီး ဗုဒၶစာေပသာမက ျမန္မာစာေပနဲ႔ ျမန္မာသမုိင္း ကိုလည္း ေခတ္မီသုေတသနနည္းနာမ်ားနဲ႔ ေရွးဦးေလ့လာလုိက္စားခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ လူငယ္တဦး အေနနဲ႔ တကၠသိုလ္ဆရာျဖစ္လာေပမယ့္ ေတာင္ရွည္ပုဆိုး၊ တုိက္ပံုအကၤ်ီနဲ႔ ေခါင္းေပါင္း အုပ္ေပါင္းဝတ္ဆင္ၿပီး ေက်ာင္းတက္၊ စာသင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းလုိ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးက ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးၿပီး အားထားေလးစားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဖြင့္စမွာပဲ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတုိင္း တန္းနိမ့္ျမန္မာစာ မသင္မေနရလုပ္ဖုိ႔နဲ႔ ဂုဏ္ထူးတန္းမ်ား ဖြင့္ဖုိ႔ကို အားထုတ္ခဲ့ရာမွာ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ပုဂံေက်ာက္စာေတြကို ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ကူးယူၿပီး စာအုပ္တြဲ (၅) တြဲထုတ္ေဝ သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ “မင္းတုိ႔မွာ တကၠသိုလ္သင္ေလာက္တဲ့ ျမန္မာစာေပက်မ္းဂန္ေတြ ရွိရဲ႕လား” လုိ႔ အဂၤလိပ္ေတြ ေမးတာကို တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ သူကိုယ္တုိင္ႀကီးမႉး အုပ္ခ်ဳပ္ေနရတဲ့ ဘားနာဒ္အခလြတ္ ပိဋကတ္တိုက္မွာ
ေပမူ ပုရပိုက္မူေတြနဲ႔ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာစာေပက်မ္းဂန္ေတြထဲက (၄၆) အုပ္ကို ျမန္မာပညာရွိေတြ အကူအညီယူရင္း တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆံုး ျမန္မာစာေပသမုိင္း က်မ္း တေစာင္လည္း ျပဳစုထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ျမန္မာစာဂုဏ္ထူတန္းကေန သိပၸံေမာင္ဝ၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္၊ ကုသ စတဲ့ ေခတ္ဆန္းစာေပသမားေတြကို ေမြးထုတ္ရင္း အမ်ိဳးသားေက်ာင္းေတြကုိ အေျခခံလာတဲ့ ျမန္မာစာေပ သင္ၾကား ေလ့လာမႈကို တကၠသိုလ္ လက္ဆင့္ကမ္းယူ ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့ႏုိင္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးမွာ အရင္က မရွိဖူးေသးခဲ့တဲ့ စနစ္သစ္ ေက်ာင္းသံုးျမန္မာဖတ္စာ၊ ေက်ာင္းသံုးပါဠိသဒၵါ၊ ျမန္မာသဒၵါ၊ ျမန္မာ ဝါက်ဖြဲ႔ထံုးက်မ္း စတဲ့ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြကို ျပဳစုေပးခဲ့ေပးၿပီးေနာက္ အၿငိမ္းစားယူၿပီးတဲ့အခါမွာလည္း စာေပဗိမာန္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသမုိင္းေကာ္မရွင္၊ သက္ႀကီးတကၠသိုလ္ စသည္တုိ႔မွာ ႀကီးမႉးအုပ္ခ်ဳပ္မႈတာဝန္ေတြကိုလည္း ယူခဲ့ပါေသးတယ္။ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြထဲမွာ ဇာတကဝတၳဳေတြ၊ ဇာတ္ႀကီး (၁၀) ဘြဲ႔ေတြနဲ႔ ဗုဒၶဝင္စာေပေတြထဲက စာေပေတြ ထုတ္ႏုတ္ ျပ႒ာန္းေပးလုိ႔ ခရစ္ယာန္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ ၿငိဳျငင္ပုတ္ခတ္မႈေတြကို ခံခဲ့ရဖူးပါတယ္။ “မင္းတုိ႔ခရစ္ယာန္ သာသနာ ျပဳရာမွာျဖစ္ေစ၊ ျမန္မာျပည္သူေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္ရာမွာျဖစ္ေစ၊ ဒါေတြမေလ့လာလုိ႔ရွိရင္ ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာေနၿပီး ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ အဆင္ေျပခ်င္ရင္ ဒါေတြကို မင္းတုိ႔ကိုယ္တုိင္ ေလ့လာသင့္တယ္” လုိ႔ေျပာမွ ၿငိမ္သြားခဲ့ၾကပါတယ္တဲ့။
ဆရာႀကီးဟာ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းလုိ ႏုိင္ငံေရးမွာ မပါဝင္ခဲ့ေပမယ့္ အႀကီးျမတ္ဆံုး ျမန္မာမ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီး တဦးအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာစာေပ၊ ျမန္မာစကားတုိ႔ကို ေစာင့္ေရွာက္ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သူအျဖစ္နဲ႔ေရာ ျမန္မာပညာေရးကို ပဲ့ကိုင္ ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သူအျဖစ္နဲ႔ေရာ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ထိပ္ဆံုးတန္းပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။
သူကိုယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ပါဝင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသုေတသနအသင္း ၁၉၁၀ နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံပညာ ျပန္႔ပြားေရး အသင္း ၁၉၂၈ တုိ႔ကေန ျမန္မာစာေပ၊ ျမန္မာသမုိင္းနဲ႔ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈတုိ႔ကို သုေတသနျပဳျခင္း၊ စာအုပ္ထုတ္ေဝျခင္း တုိ႔ကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ သုေတသနအသင္း ဂ်ာနယ္ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ထိပ္တန္းအက်ဆံုး သုေတသနဂ်ာနယ္အျဖစ္ ထင္ရွားပါတယ္။ ဆရာႀကီးကိုယ္တုိင္ အသင္းဥကၠ႒၊ ဂ်ာနယ္အယ္ဒီတာ၊ ေငြထိန္း စသည္ျဖင့္ တႀကိမ္မက တာဝန္ယူခဲ့ရၿပီး သူတပည့္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္၊ ဦးမ်ိဳးမင္း၊ ေဒါက္တာ ညီညီ၊ ဦးေသာ္ေကာင္း၊ ေဒါက္တာ သန္းထြန္း စတဲ့ သုေတသီပညာရွင္မ်ားက ပခံုးေျပာင္းတာဝန္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတုိးခ်ဲ႕ဖြဲ႔စည္းတဲ့ စာအုပ္ထုတ္ေဝေရးအဖြဲ႔ငယ္မွာ ေမာင္စြမ္းရည္လည္း ပါဝင္ခဲ့ရေပမယ့္ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာမင္းသုဝဏ္တို႔ ကိုယ္တုိင္ တာဝန္ေပး၊ တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝခိုင္းထားတဲ့ ဗံုႀကီးသံေကာက္စုိက္သီခ်င္းမ်ား စာမူေတာင္ မထုတ္ေဝလုိက္ရဘဲ အသင္း
ဖ်က္သိမ္း၊ ခ်ိတ္ပိတ္ရာ သူ႔စာမူပါသြားခဲ့ပါတယ္။ အသင္းဖ်က္သိမ္းေစသူကေတာ့ ဗုိလ္ေနဝင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဗုိလ္ေနဝင္းဟာ သူေက်ာင္းထုတ္ခံခဲ့ရတဲ့တကၠသိုလ္၊ သူ႔ၿပိဳင္ဘက္အုပ္စု ဗုိလ္ေအာင္ဆန္း၊ ဗုိလ္လက္်ာ စသူတုိ႔ ေမြးထုတ္ ေပးရာ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢေခါင္းေဆာင္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ရာ တကၠသိုလ္ကို အာဃာတထားၿပီး တကၠသိုလ္သမဂၢ အသင္းႀကီးကိုပါ ဖ်က္ဆီးခဲ့တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဆရာ မင္းသု၀ဏ္ စတဲ့တကၠသိုလ္ဆရာ၊ ေခတ္စမ္းစာေပသမားေတြကို လည္း “ခရစ္ယာန္ႀကီးေဖေမာင္တင္ရဲ႕တပည့္ေတြ” အျဖစ္နဲ႔ အၿငိဳးထားပါတယ္။ ဦးေဖေမာင္တင္နဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံ သုေတသနအသင္း တည္ေထာင္ခဲ့သူ သတုိးသီရိသုဓမၼဘြဲ႔ရ ဆရာႀကီး ဖာနီဗယ္နဲ႔ ဆရာႀကီး လုစ္တုိ႔ကိုလည္း CIA လုိ႔ စြပ္စြဲၿပီး တုိင္းျပည္က ႏွင္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။
ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးသမုိင္းမွာ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးတည္ေထာင္သူ သခင္ဗေသာင္း၊ သခင္ေလးေမာင္ စတဲ့သခင္မ်ားနဲ႔ သခင္ႏု၊ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္လွေဖ (ဗိုလ္လက္်ာ)၊ သခင္ဗဟိန္း၊ ဗုိလ္ေဇယ်၊ ဗုိလ္ရန္ႏုိင္စတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ဖဆပလ၊ ဘီအုိင္ေအ စတဲ့အဖြဲ႔အစည္းတည္ေထာင္သူေတြ အားလံုးဟာ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ရဲ႕ တပည့္ရင္းေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဆရာႀကီးဟာ အဂၤလိပ္အစိုးရ အရာရွိႀကီးတဦးျဖစ္ေပမယ့္ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးက တပည့္ေတြကို လစဥ္ေငြေၾကးရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့ခဲ့ပါတယ္။ ဘီအိုင္ေအ ၀င္လာေတာ့လည္း ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းတို႔ကို ရန္ပံုေငြ ဆီးၿပီး လႉခဲ့ပါတယ္။ ဒီတပည့္ေတြထဲမွာ သူမပါဘူး။ ဒါေတြေၾကာင့္ ဆရာႀကီးကို ဗုိလ္ေနဝင္း အၿငိဳးထားခဲ့ပံုရပါတယ္။ “ခရစ္ယာန္ႀကီးေဖေမာင္တင္” လုိ႔ေခၚခဲ့တာဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ရန္တုိက္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပံုရၿပီး တကယ္ေတာ့ သူကိုယ္တုိင္က ရတနာသံုးပါးနဲ႔ အလြန္ေဝးလုိ႔ ငါးပါးသီလေတာင္ေျဖာင့္ေအာင္ ဆုိတတ္ပံုမရပါ။
ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ အဂၤလိပ္အစုိးရေခတ္မွာ အဂၤလိပ္အရာရွိႀကီး ျဖစ္လာေပမယ့္ အေျခခံေက်ာင္းသားဘဝ ကတည္းက အဂၤလိပ္အရာရွိေတြကို လက္အုပ္ခ်ီႏႈတ္ဆက္ရမယ္ဆုိတဲ့ အမိန္႔ကို ဦးေဆာင္ဆန္႔က်င္ခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝမွာလည္း ျမန္မာအသင္းမွာ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံေဟာင္းတဦး ဟာေဗးအဒမ္ဆင္နဲ႔ ဥကၠ႒ ရာထူးမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္အႏုိင္ယူခဲ့လုိ႔ ျမန္မာျပည္ကို အျမန္ျပန္လာခဲ့ရပါတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးျဖစ္ေတာ့လည္း အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ႐ူပေဗဒပါေမာကၡ မစၥတာ ပီးေကာ့ဟာ လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ခန္း လက္ေထာက္ျမန္မာတဦးကို လက္သီးနဲ႔ထုိးလုိ႔ အေရး ယူခဲ့ရာမွာ ပါေမာကၡႀကီးဟာ အလုပ္ကႏုတ္ထြက္ၿပီး အဂၤလန္ျပန္ပို႔ခံရပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ အဂၤလိပ္ေတြကို အန္တုအေရးယူရဲတဲ့ အျပဳအမူဟာ ေတာ္႐ံုသတၱိနဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
သာသနာေရး ႐ႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္ သူ႔ေခတ္မွာ အလြန္နည္းပါးလွတဲ့ ဗုဒၶသာသနာျပဳပုဂၢိဳလ္ေတြထဲမွာ သူ႔ေလာက္ (ဦးေဖေမာင္တင္) ထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့သူ နည္းပါလိမ့္မယ္။ ဆရာႀကီးဟာ အ႒သာလိနီ၊ ဝိသုဒၶိမဂ္၊ ဓမၼစႀကၤာသုတ္၊ အနတၱလကၡဏသုတ္ ကအစ ေရႊတိဂံုဘုရားရွိခုိးအထိ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆုိခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ တကၠသိုလ္တခု (ခ်ီကာဂုိ) မွာ ဗုဒၶစာေပကို ၁၉၅၇-၁၉၅၉ မွာ ပို႔ခ်ရင္းက တျခားတကၠသိုလ္မ်ားကိုပါ သြားေရာက္ ေဟာေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ လန္ဒန္ပါဠိအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ျမန္မာျပည္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္နဲ႔ ပါဠိပါေမာကၡျဖစ္စကေန ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ကြယ္လြန္ခါနီးအထိ ပါဠိအ႒ကထာအတြဲ (၅၀) ထုတ္ေဝေရးမွာလည္း တည္းျဖတ္သူ (အယ္ဒီတာ) အျဖစ္ တာဝန္ ေပးခံရသူျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဟုတ္သူေရာ၊ မဟုတ္သူမ်ားကပါ ဗုဒၶစာေပပညာရွင္အျဖစ္ ေလးစားခံရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီး လန္ဒန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝက ဝိသုဒၶိမဂ္ဘာသာျပန္လုိ႔ ရခဲ့တဲ့ ဆုေငြကိုေတာင္ ကိုယ္တုိင္မခ်မ္းသာပဲနဲ႔ ပါဠိက်မ္းစာအသင္းကို အားလံုးလႉခဲ့ပါတယ္။
ဆရာႀကီးဟာ အေျခခံပညာေရးနဲ႔ တကၠသိုလ္ပညာေရးအတြက္ လုိအပ္တဲ့ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျပဳစုထုတ္ေပး ခဲ့သူ၊ ျမန္မာစာေပနဲ႔ ျမန္မာသမုိင္း၊ ျမန္မာဘာသာေဗဒ ေလ့လာေရးတုိ႔မွာ လမ္းခင္းေပးခဲ့သူ၊ ၁၉၂၀ အမ်ိဳးသားပညာ ေရးက ေမြးထုတ္ေပးလုိက္တဲ့ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းထြက္ လူငယ္ေတြကို တကၠသိုလ္က ဆီးႀကိဳၿပီး ျမန္မာစာေပ သင္ယူ ေလ့လာမႈကို ျမႇင့္တင္ေပးရင္း ေခတ္စမ္းစာေပဆုိတဲ့ ျမန္မာစာေပသစ္က႑တခုကို ေမြးထုတ္ေပးခဲ့သူ၊ ဗုဒၶစာေပ၊ ပါဠိစာေပ ကမာၻျဖန္႔ရာမွာ ေရွ႕တန္းကပါဝင္ခဲ့သူ ျမန္မာ့ေက်းဇူးရွင္ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးစင္စစ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆရာႀကီးက ျမန္မာစာေပသမုိင္းကို ေဟာေျပာပို႔ခ်ရာမွာ “ငါတုိ႔စာေပဟာ ေက်းဇူးသိျခင္းတရားနဲ႔ စတင္ခဲ့တာ” လုိ႔ ရာဇကုမာရ္ေက်ာက္စာကို လက္ညႇိဳးထိုးၿပီး ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆုိေလ့ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးဟာ ျမန္မာစစ္ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ေနဝင္းရဲ႕ေက်းဇူးကန္းတာကို ခံရင္း ကြယ္လြန္သြားခဲ့ရရွာပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္ တင္ဟာ ၁၉၃၆ ကိုႏု၊ ကိုေအာင္ဆန္း၊ မအမာ၊ မအုန္းတုိ႔ရဲ႕သပိတ္အၿပီး၊ ၁၉၃၇ မွာ ျမန္မာထဲက ပထမဆံုး တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းအုပ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားအျဖစ္နဲ႔ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ေနဝင္းဟာလည္း ဆရာႀကီးရဲ႕ တပည့္ျဖစ္ခဲ့ဖူးမွာပါ။ ဒီလုိေက်းဇူးကန္းတဲ့ တပည့္မ်ိဳးေတြ မေပၚေပါက္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ေခတ္ရဲ႕တာဝန္ျဖစ္ေနပါၿပီ။
ေခတ္သစ္ျမန္မာစာေပသမုိင္းမွာ ေက်းဇူးသိျခင္းတရားနဲ႔ပဲ မႊမ္းထံုပါေစသတည္း။ ။
No comments:
Post a Comment